GUARANA BİTKİSİ
Hakkında Genel Bilgi
Yaprak dökmeyen bir bitki olan Guarana, ilk olarak Amazon yağmur ormanlarında bulunmuş ve Amazon yerlileri tarafından çerez olarak ve açlığı giderdiği hissedildiği için kullanılmıştır.Guarana bitkisinin etken maddesi olan Guaranin, kafeine eşdeğer özellikler taşımaktadır, bunun yanı sıra bitki aslında Asya ve Sibirya Ginsengi’nin karışımı olan etkileri de göstermektedir. Bu bitkiler genelde atletlerin yarışlar önceleri ekstra doğal enerji depolamak için kullandığı ürünlerdir.
Familyası : Sabunağacıgillerden, Seifenbaumgewächse, Sapindaceae
Drugları : Berezilyanın kuzeybatı Amazona bölgesinde yabani olarak yetişen bitki, zamanla Berezilyanın tamamına, Kolombiya, Kostarika vede Panama gibi ülkelerde yetiştirilmeye başlanmiştir. Guaranın günümüzde bilinen 200 alt türü bulunmaktadır.Bunlardan en çok kulanılanı Paulina cupana olup, diğerleri sadece yetiştikleri yörelerde bölgesel olarak kulanılırlar. Guarana birleşiminde en yüksek oranda kaffein içeren bir türdür, diğer türlerde yoktur veya çok azdır. Yaprakları oval, uçlara doğru sivri, kenarları kertikli, derimsi sertlikte, yeşil renkli ve uzunca bir sap üzerinde üçlü bir şekilde bulunurlar. Çiçekleri 20-30 cm uzunluğunda bir salkıma dizilmiş 60-90 küçük çiçeklerden oluşur. Çiçekleri küçük sarımsı beyaz dört taç yapraktan meydana gelir. Meyveleri olgunlaşınca içinden genellikle 1 nadiren 2 veya 3 adet nohut büyüklüğünde esmer, kahverengimsi kızıl tohumlardan oluşur. Tohumlar olgunlaşınca kapsülleri çatlayarak tohumları saçılır.
Yetiştirilmesi : Türkiyenin Akdeniz bölgesinde bahçelerde, diğer bölgelerde ise seralarda yetiştirilebilir.
Hasat zamanı : Guarana tohumları olgunlaştıktan sonra kapsülü açılır ve tohumları dökülmeye başladığı an, bütün tohumları toplanır ve kapsüllerden ayrılr. Guarana tohumları Kızılderililer tarafından balıkdişi ile ezilir. Amazonada yetişen ve Kemikkiran diye anılan balığın çenesinde yüzlerce küçük diş bulunur. Bu çene ile tohumlar havanda içine biraz su katılarak hamur gibi yoğrulur ve çeşitli şekiller genelikle kangal sucuğu veya sosis formu verilir.Form verilmiş olan bu maddeye “Guarana Pastası” denir. Bu pasta 40-50 gün kükürtlü ateşte kurutulur. En kaliteli guarana pastasi Berezilyanın kuzeybatı Maura şehri ve civarında imaledilir.
Birleşiminde : Guaranatohumu: Guaranae semen
Guarana Pastasının birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz.
A ) Purintürevleri %3-8 arasında olup, bunun %2,5-7 Guaranin, %0,03-0,2 Theobromin ve %0,02-0,06 Theophyllin içerir.
B ) Tanintürevleri %6-12 arasında olup bununda %6 (+)- Catechin, %4 (-)- Epicatechin ve geri kalanını hidrolize (çözülmeyen) olmayan Taninlerden oluşurur.
C ) Ayrıca Karbonhidratlar, Mineraller ve Vitaminler içerir.
Tesir şekli : Tonik (vücudu dinçleştirici) vücuda canlılık, tazelik ve dinçlik vericidir.
A ) Üniversite kliniklerinde tedavi denemeleri ve araştırmalar yapılmamıştır. Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2. sınıf bir şifalı bitkidir. Guarana yerine daha etkili olan başka bitkiler kulanılmalıdır.
Örneğin konsentrasyon zafiyetine karşı Limon-, Yulaf-, Çemen-, Alıç-, Ginseng-, Ginkgo-, Kuşburnu-, ZYE preparatları veya Gökçekİksiri daha etkildir.
B ) Halkarasında guaranatozu, pastası veya tentürü aynı kahve gibi genelikle yorgunluk, halsizlik, dermansızlık ve isteksizliğe karşı kulanılırsada bu bitkiden çok daha faydalı bitkiler vardır.
Açıklama :
Guaranaın birleşimindeki guaranin, koffein ve taninlerden oluşur ve bu nedenlede kahve veya çayın birleşimindeki koffeinden farklışekilde etki eder.
Oysa guaranadeki koffeinin taninden ayrılması zaman alır ve etkiside uzun sürer.
Çay : Guarana pastasından 1-2 gr rendelenerek toz haline getirilir veya varsa tozundan 1-2 gr alınarak 150-200 ml kaynar su içinde eritildikten sonra içilir.
Yan etkileri : Fazla içilmesi halinde birleşimindeki taninler midesi hassas olanlarda mide rahatsızlığına sebep olabilir. Bana göre bir çok güzel etkisi olan çörek, elma, limon, veya kuşburnu çayı içerdiği mineraller ve vitaminler ve de tadı nedeniyle isminden başka bir özeliği olmayan guaranaya tercih edilir.
